Hein Buisman Stichting

Hein Buisman Stichting

Sinds 1963 actief in restauraties

Van Lanen tot vestingwallen

Veranderingen

Toen het oude Almenum binnen de nieuwe stadsuitbreidingen en stadsgrachten was opgenomen, werd het verzoek van 1582 om deze uitburen onder jurisdictie van de stad te brengen nog niet door de stadhouder ingewilligd. Almenum en het vrij aanzienlijke gedeelte van de stad ten zuiden van Lombardstraat en Scheerstraat, ten oosten van Noordijs (o.z.), Heiligeweg en Brouwersstraat en ten noorden van de Rozengracht behoorde vanouds bij de grietenij Barradeel. Bij grenswijziging van 1684 kwam daar pas verandering in; toen kwam de grens van de stad in de stadsgracht te liggen.

Gedurende de negentiende eeuw veranderde de stad ingrijpend van karakter. Van de jaren-dertig tot -zeventig werden de stadspoorten gesloopt en de verdedigingswallen vergraven. Op die vergraven wallen kwam ruimte voor volkshuisvesting, industrie en bijzondere functies zoals het ziekenhuis en het stadspark. De zuidelijke stadsrand veranderde het meest door de aanleg van de spoorweg en de nieuwe Willemshaven. Ook de oude kern van Harlingen onderging wijzigingen door demping van de meeste grachten. In 1839 werd als eerste de vermoedelijk oudste waterloop, de Lanen, gedempt. In 1865 volgde de Schritsen en meteen daarna de Wortelhaven die na de demping Simon Stijlstraat genoemd werd.

De grachten van Turfhaven en Snakkerburen – die na demping de naam Heiligeweg ontvingen – en van Brouwersgracht werden in 1867 dichtgegooid en tenslotte gebeurde dat in 1884 en 1885 eveneens met de Voorstraatgracht tot de Sint Jacobstraat. In het begin van onze eeuw volgden in de oostelijke nieuwstad nog de dempingen van de smalle Wester- en Oosterkeetstraat.

De restauratieactiviteiten van de Hein Buisman stichting hebben plaatsgevonden op allerlei plekken in de Harlinger binnenstad.
Bij het oude Almenum (Kerkpoortstraat, Lammert Warndersteeg, Franekereind, Heiligeweg zz., Hofstraat, Rozenstraat), de middeleeuwse kern van Harlingen (Kleine Ossenmarkt, Lanen, ‘t Poortje, Sint-Christoffelsteeg, Schritsen, Voorstraat, Grote en Kleine Kerkstraat, Raamstraat, Heiligeweg nz., Rinnertspijp) en in de oostelijke (Rommelhaven, Hofstraat, Scheerstraat, Nieuwstraat) en zuidelijke stadsuitbreiding (Zuiderhaven, Raamstraat, Heiligeweg). Geconcentreerde renovaties en restauraties zijn uitgevoerd in het westelijke gedeelte van de oude kern, de Vijverbuurt (Vijver, Vijverstraat, Hondenstraat, Kleine Bredeplaats en Kleine Ossenmarkt) en in de noordelijke stadsuitbreiding, de Zoutsloot en omgeving (Zoutsloot, Bildtstraat, Karremanstraat en Herenwaltje).