Zilverstraat 37 (Franeker)

  • Adres: Franeker Zilverstraat 37 
  • Restauratie: 1971 
  • Architect: W.J.Adema te Franeker  
  • Aannemer: Schakel te Exmorra 
1971

Nog net voordat in het najaar van 1971 de Stichting tot behoud van het Franeker Stadsschoon opgericht was, kwam op een verzoek uit Franeker de eerste restauratie gereed die de Hein Buisman stichting in een andere stad dan Harlingen uitvoerde: het zeventiende-eeuwse monument Zilverstraat 37 te Franeker. De voorgevel is even karakteristiek voor de zeventiende eeuw als de kroon – en gootlijst en kap dat zijn voor de late achttiende of negentiende eeuw. Een gevelsteen in de muurdam tussen de bovenramen vertelt dat het woonhuis in 1664 gebouwd is en verder dat het huis te maken heeft met GXM, alsof het pand onmiddellijk na een huwelijk van een Gerrit of Gosse met een Maaike of Martje in 1664 betrokken is.

Toen, in 1664 moet het pand stellig anders van karakter geweest zijn. Vooral, omdat het toen nog een topgevel gehad moet hebben, lijstgevels met schildkappen werden pas sinds het midden van de achttiende eeuw toegepast. Hoe de vorm van de geveltop oorspronkelijk geweest is kan niet meer achterhaald worden, maar vermoedelijk is het een tuit- of een trapvorm geweest. Kenmerkend zeventiende-eeuws zijn de grote halfronde ontlastingbogen die boven alle ramen en de deur gemetseld zijn. In die bogen zijn geen gebruikelijke negblokken van natuursteen opgenomen, een teken dat wijst op een niet al te ruime beurs bij de bouw. Het wordt bevestigd door de ligging in de bocht van de Zilverstraat, waardoor het pand op een onvoordelig, wigvormig kavel grond moest worden gebouwd. Aan de vorm van het dak is deze enigszins gewrongen situering te zien. De achttiende-eeuwse schuifvensters, beneden achttienruits, boven 24-ruits, passen eigenlijk niet bij de gevel. Er zouden kruisvensters met een dichte roedeverdeling en draairamen moeten zitten. Op de verdieping wijzen de luiken ook op een dergelijk type venster.

De voorgevel is geschilderd in een fraaie okerkleur en beneden is aan de gevel een spatlijst aangebracht. De gevel wordt met eenvoudig lijstwerk bekroond. De dakschilden bezitten blauw geglazuurde pannen en op de nokhoek van het dak staat een forse schoorsteen met bord.